NİÇİN İZLENMELİ? Salgın sırasında tüm dünyada ve Türkiye’de uygulanan ekonomik önlemler ve uygulamalar Bilim Akademisi üyelerinin analizleriyle anlatılıyor.
İzleme süresi: 1 saat 53 dk
Bilim Akademisi Kovid-19 çevrimiçi seminerleri, 12 Haziran Cuma günü “Kovid-19 Salgınının İktisadi Analizi” yayını ile devam etti.
Koç Üniversitesi Öğretim üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp ve Bilim Akademisi üyeleri Prof. Dr. Daron Acemoğlu (M.I.T), Prof. Dr. Erol Taymaz (ODTÜ) ve Prof. Dr. Kamil Yılmaz’ın (Koç Üniversitesi) katılımı ile Kovid-19 salgınının iktisadi analizi yapıldı.
Korona virüs salgınının yarattığı ekonomik krizin sonuçları, birçok ülkede normalleşme adımlarının da atılmasıyla birlikte görünür olmaya başladı. Bilim Akademisi‘nin 12 Haziran Cuma akşamı düzenlediği “Kovid-19 Salgınının İktisadi Analizi” başlıklı çevrimiçi seminerde, salgının insani ve ekonomik maliyetinin analizi yapıldı, zararı en aza indirecek ekonomik politikalar tartışıldı. Seminerde, Prof. Dr. Kamil Yılmaz’ın moderatörlüğünde Prof. Dr. Selva Demiralp, Prof. Dr. Erol Taymaz ve Prof. Dr. Daron Acemoğlu sunum yaptı.
Prof. Dr. Daron Acemoğlu, salgın sürecinde birçok ülkede siyasi ve kuramsal sorunlardan ötürü büyük politika yanlışları yapıldığını söyledi. Kendi çalışmasında, uygulanan politikaların vaka sayısını ve ölüm sayısını nasıl etkilediği, aynı zamanda ekonomiyi de nasıl etkileyeceğini anlattı. Çalışmasında, hastalığın 65 yaş ve üstüyle genç yaş grubunu iki farklı hastalık geçiriyormuş gibi değerlendirdiğini belirtti. Acemoğlu’na göre bu iki grup için farklı politikalar hayata geçirilmeli. Acemoğlu çalışmasında, en az insani ve ekonomik maliyet için 65 yaş ve üstü kişilerin bir buçuk sene boyunca iş hayatına geri dönmemesi gerektiğini, genç grup içinse bu sürenin altı ay olduğunu belirtti. Ayrıca, ekonomik maliyetle insani maliyetin dengeli olması gerektiğini çünkü aksi durumda hem insani hem de ekonomik maliyetin yüksek olacağını söyledi.
Prof. Dr. Selva Demiralp, “Kovid-19 Krizinin Türkiye Ekonomisine Etkileri” isimli araştırmasının sonuçlarını paylaştı. Salgının insani bir problem olduğunu ve ekonomik maliyetin ölçülerek uygun politikalar üretilmesi gerektiğini söyledi. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde, salgın sürecinde birden çok alanda kriz yaşandığına vurgu yaptı ve bu yüzden çalışmalarında hem arz hem talep yanlı değişimleri incelediklerini belirtti. Çalışmasına göre en az maliyet, 40 günlük bir tam karantina uygulamasıyla mümkün. Demiralp, Türkiye’nin ekonomik maliyet anlamında performansının tam karantina ile kısmi karantina arasında kaldığını belirtti. Daha iyi sonuçlar alınması için şeffaf iletişim ve kurumlar arası güçlü koordinasyon olması gerektiğine vurgu yaptı.
Prof. Dr. Kamil Yılmaz, “Sokağa Çıkma Yasakları, Topluluk Hareketliliği ve Kovid-19’un Bölgesel Bağlantılığı” isimli araştırmasını anlattı. Birçok ülkede bölgesel vaka sayılarının açıklandığını ve ekonomistlerin daha farklı veriler ve modeller kullanarak daha isabetli analizler yapabildiklerini söyledi. Salgına karşı alınan önlemler sertleştikçe topluluk hareketlerinin yüzde 80 ile 90 arasında değiştiğini kaydetti. Bölgeler arası bağlantı şemalarından yararlanılan çalışmada, salgının yayılma hızının düşmesinin, bölgeler arası bağlantının azalması anlamına gelmediğini, analizlere bunun da dahil edilmesi gerektiğini vurguladı. Daha uygun politikalar geliştirilebilmesi için devletin daha şeffaf davranması gerektiğinin altını çizdi.
Prof. Dr. Erol Taymaz, sunumunda, salgının yayılma şekli modellenerek ekonomik etkilerinin incelendiği çalışmasını anlattı. Çalışmada tedbirler ve tedbirlerin ekonomik ve insani maliyetleri incelendi. Bu araştırmada virüsün etkisi, farklı mekanlarda bulaşma şekillerine göre modellendi. Çalışmada, mekanlara göre bulaşma riskinin hesaplandı ve bulaşmanın mekanlarda ne kadar zaman geçirildiğiyle alakalı olduğu ortaya çıktı. Araştırmaya göre sürü bağışıklığı için toplumda bağışıklık kazanan kişi oranı çok düşük. Ayrıca, kısıtlamaların ekonomik ve toplumsal yükü hem çok ağır hem de eşitsiz.
